70 lakh patients avail e-Sanjeevani, a free telemedicine online medical consultancy service provided by the Central Government.

Union Health Ministry’s National Telemedicine Service – eSanjeevani has crossed another milestone by completing 7 million (70 lakh) consultations. Patients consult with doctors and specialists on a daily basis using this innovative digital medium to seek Health services. In another significant milestone, in June it served around 12.5 lakh patients, which is the highest since the services were launched last year in March. 

Currently, the National Telemedicine Service is operational in 31 States/Union Territories. eSanjeevani AB-HWC – the doctor-to-doctor telemedicine platform has been implemented at around 21,000 Health and Wellness Centres as spokes and over 1900 hubs, which are located in District Hospitals and Medical Colleges in around 30 States. The doctor-to-doctor telemedicine platform has served over 32 lakh patients. The Ministry of Defence has hosted a National OPD on eSanjeevani OPD, where over 100 veteran doctors and specialists – roped in by the Ministry of Defence, serve patients across the country.

• E-Sanjeevani, a free telemedicine service provided by the central government, completes the stage of online medical consultation for 70 lakh patients.
• ‘eSanjeevani’, Govt. of India’s free Telemedicine service completes 70 Lakh consultations.
• Prime Minister commended eSanjeevani on the 6th Anniversary of Digital India Initiatives.
• Around 1.25 million patients benefited from the National Telemedicine Service in the last 30 days with over 50K daily consultations in the last 2 weeks

In April last year, soon after the first National lockdown, the Union Ministry of Health and Family Welfare launched eSanjeevaniOPD, owing to the ranging pandemic. eSanjeevaniOPD is a patient-to-doctor telemedicine platform and provides health services to the public in the confines of their homes. 420 OnlineOPDs are hosted on eSanjeevaniOPD and the platform hosts speciality and super-speciality OPDs, as well many of these speciality and super-speciality OPDs are being managed by premium hospitals like AIIMS in 5 States (Himachal Pradesh, Punjab, Telangana, West Bengal, Uttarakhand), King George Medical University in Lucknow etc. From the past 2 weeks over 50,000 patients have been utilising eSanjeevani services and around 2000 doctors practice telemedicine on a daily basis. 

The Union Ministry of Health and Family Welfare is consistently working towards increasing the reach of this state-of-the-art National Telemedicine Service. Last month, the Union Ministry of Health and Family Welfare with the Ministry of Electronics & IT and C-DAC in Mohali had enabled the provision of accessing eSanjeevani services through 3.75 Common Service Centres across the country free of cost, for those on the other side of the digital health divide. On the 1st of July 2021, the eSanjeevani was commended by the Prime Minister during the 6th Anniversary of Digital India initiatives. The Prime Minister had virtually interacted with a beneficiary from East Champaran in Bihar who has been seeking eSanjeevani’s speciality services through its geriatrics and mental health online OPD run by KGMC, Lucknow, for her ailing grandmother.

People in many states have been quick to recognise the benefits of eSanjeevani and this has led to an encouraging trend of widespread rapid adoption of this digital modality of seeking Health services. It has led to massive improvement in access to specialised health services, particularly in rural areas. Further, this service has come in handy for the patients in urban areas as well, especially during the second wave of the ongoing pandemic that has burdened the Healthcare services delivery system in the country.

In a short span of time, Govt. of India’s National Telemedicine Service has started aiding the Indian healthcare delivery system by plugging the digital health divide that exists in urban and rural India. It is also addressing the shortage of doctors and specialists at the ground level while reducing the burden on secondary and tertiary level hospitals. In line with the National Digital Health Mission, eSanjeevani is also boosting the digital health ecosystem in the country.

Leading 10 States in terms of adoption (number of consultations) of eSanjeevani are Andhra Pradesh (16,32,377), Tamil Nadu (12,66,667), Karnataka (12,19,029), Uttar Pradesh (10,33,644), Gujarat (3,03,426), Madhya Pradesh (2,82,012), Maharashtra (2,25,138), Bihar (2,23,197), Kerala (1,99,339) and Uttarakhand (1,66,827).

eSanjeevani is also available on Android apart from https://esanjeevaniopd.in/

७० लाख रुग्णांनी घेतला ‘ई-संजीवनी’, या केंद्र सरकारच्या, मोफत टेलीमेडिसिन ऑनलाईन वैद्यकीय सल्ला सेवेचा लाभ .

डिजिटल इंडियाच्या सहाव्या वर्धापन दिनानिमित्त पंतप्रधानांनी केले ई-संजीवनी उपक्रमाचे कौतुक. 

केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाची राष्ट्रीय टेलिमेडिसिन सेवा- ई-संजीवनीने सात दशलक्ष (70 लाख) लोकांना मोफत ई वैद्यकीय सल्ला देण्याचा टप्पा पूर्ण करत, आणखी एक मैलाचा दगड पार केला आहे. यंदाच्या जून महिन्यात या सेवेचा 12.5 लाख रुग्णांनी लाभ घेतला, गेल्या वर्षी एप्रिल महिन्यात ही सेवा सुरु झाल्यापासूनची सर्वाधिक लाभार्थी संख्या आहे.

सध्या, राष्ट्रीय टेलीमेडीसीन सेवा 31 राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये कार्यरत आहे. 

ई संजीवनी AB-HWC–हा डॉक्टर ते डॉक्टर टेलिमेडीसीन प्लॅटफॉर्मची अंमलबजावणी 21,000 आरोग्य आणि निरामयता केंद्रामधून स्पोक्ससारखी म्हणजे एका केंद्रापासून अनेक ठिकाणी या पद्धतीने केली जाते  तसेच 30 राज्यांमध्ये  जिल्हा रूग्णालाये आणि वैद्यकीय महाविद्यालयात त्याची 1,900 केंद्रे आहेत. डॉक्टर ते डॉक्टर टेलिमेडीसीन प्लॅटफॉर्मवरून आतापर्यंत 32 लाख रुग्णांपेक्षा सेवा मिळाली आहे. संरक्षण मंत्रालयाने देखील ई-संजीवनी OPD सेवा सुरु केली आहे, ज्यावर संरक्षण सेवांशी संबंधित 100 ज्येष्ठ डॉक्टर्स आणि विशेषज्ञ देशभरातील रूग्णांना ही सेवा देत असतात.

गेल्या वर्षी एप्रिल महिन्यात, केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने कोविड महामारीच्या पार्श्वभूमीवर  ई-संजीवनी OPD म्हणजेच बाह्य रुग्ण विभाग सेवेची सुरुवात केली होती.

ई-संजीवनी OPD वरून 420 ऑनलाईन OPD चालवल्या जातात.आणि ह्या प्लॅटफॉर्म च्या अंतर्गत  स्पेशालिटी आणि सुपर-स्पेशालिटी ओपीडी देखील चालवल्या जातात. पाच राज्यांतल्या एम्ससारख्या मोठ्या रूग्णालयांद्वारे या सेवा दिल्या जातात. गेल्या दोन आठवड्यात, 50,000 पेक्षा जास्त रूग्णांनी ई-संजीवनी सेवांचा लाभ घेतला असून 2,000 डॉक्टर्स रोज ही सेवा देत असतात.

केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय या राष्ट्रीय टेलिमेडीसीन सेवेला अधिकाधिक अद्ययावत करण्यासाठी सातत्याने प्रयत्न करत आहे. गेल्या महिन्यात, केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने इलेक्ट्रोनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय आणि मोहालीतील C-DAC च्या समन्वयाने ई-संजीवनी सेवा देशातील 3.75 सामाईक सेवा केंद्रातून मोफत दिली जाण्याची तांत्रिक व्यवस्था केली. एक जुलै 2021 रोजी, सहाव्या डिजिटल इंडिया उपक्रमाच्या निमित्ताने पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ई-संजीवनी सेवेचे कौतुक केले. तसेच बिहारमधल्या पूर्व चंपारण येथील ई-संजीवनी योजनेच्या लाभार्थ्याशी संवाद साधला. हा लाभार्थी आपल्या लखनौ इथल्या आजारी आजीसाठी वृद्धापकाळाने होणारे आजार आणि मानसिक आजारांवर ई-संजीवनी उपचार सेवेचा लाभ घेत आहे.

अगदी अल्पावधीतच, केंद्र सरकारच्या राष्ट्रीय टेलिमेडिसिन सेवेने एकूणच भारतीय आरोग्य सेवेला मोठी मदत केली आहे. या व्यापक सेवेमुळे शहरी आणि ग्रामीण भागातील  डिजिटल दरी कमी होण्यासही मदत झाली आहे. राष्ट्रीय डिजिटल आरोग्य अभियानाशी सुसंगत, अशा ई-संजीवनी सेवेमुळे डिजिटल आरोग्य अर्थव्यवस्थेला चालना मिळते आहे. देशातील 10 राज्यात ई-संजीवनी योजनेअंतर्गत घेतल्या जाणाऱ्या सेवांची माहिती : : ई-संजीवनी ही सेवा अँड्रोईड ॲपवर उपलब्ध आहे. https://esanjeevaniopd.in/