जागतिक बँकेने जागतिक मंदीचा दिला इशारा

वॉशिंग्टन: दीर्घकालीन महागाईचा सामना करण्यासाठी अनेक राष्ट्रांच्या केंद्रीय बँकांनी व्याज दारात वाढ केल्यानं जागतिक मंदी येऊ शकते असा इशारा जागितक बँकेनं दिला आहे. अमेरिका, चीन आणि युरोप या जगातल्या तीन महासत्तांच्या अर्थव्यवस्था, सध्या मंदीला सामोरं जात आहेत आणि पुढल्या  वर्षी जागतिक अर्थव्यवस्थेत कोणत्याही सामान्य दबावामुळे मंदी येऊ शकते, असं बँकेनं एका निरीक्षणात म्हटलं आहे.

जगभरातील महागाई अनेक दशकांतील सर्वात जलद गतीने वाढत आहे, देशांनी साथीच्या आजारातून बाहेर पडल्यानंतर उच्च मागणी दरम्यान पुरवठ्यातील अडचणींमुळे. या वर्षी युक्रेनवरील रशियन आक्रमण आणि चीनमधील कोविड लॉकडाउनमुळे ते आणखी वाढले आहे.

वाढत्या महागाईचा दर कमी करण्यावर केंद्रीय बँकांचा भर असल्याने जागतिक मंदीचा धोका वाढत आहे, जागतिक बँकेने गुरुवारी चेतावणी दिली, वाढत्या किमतींमागील अडथळे कमी करण्यासाठी पुरवठा वाढवण्यासाठी सरकारांना मदत करण्याचे आवाहन केले.

जागतिक बँकेच्या अर्थशास्त्रज्ञांनी चेतावणी दिली की उच्च किंमती नियंत्रणात आणण्यासाठी कृती पुरेशा नसतील, ज्यामुळे अधिक व्याजदर वाढीची गरज निर्माण होईल, ज्यामुळे वाढीला ब्रेक बसेल.

अनेक देश मंदी टाळण्यास सक्षम नसतील, परंतु जगभरातील मंदी आणि आर्थिक धोरण कडक केल्याने “महत्त्वपूर्ण आर्थिक ताण वाढू शकतो आणि 2023 मध्ये जागतिक मंदी येऊ शकते,”

जागतिक बँकेचे अध्यक्ष डेव्हिड मालपास यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, “जागतिक वाढ झपाट्याने मंदावली आहे, अधिक देश मंदीच्या गर्तेत येण्याची शक्यता आहे.”

“माझी चिंता अशी आहे की हे ट्रेंड कायम राहतील, दीर्घकाळ टिकणारे परिणाम जे उदयोन्मुख बाजार आणि विकसनशील अर्थव्यवस्थांमधील लोकांसाठी विनाशकारी आहेत.”

त्यांनी धोरणकर्त्यांना “उपभोग कमी करण्यापासून उत्पादन वाढवण्याकडे लक्ष केंद्रित करण्याचे आवाहन केले.”

१९७० पासूनच्या मंदीतून सावरल्यानंतर जागतिक अर्थव्यवस्थेत सध्या मोठी घसरण सुरू आहे आणि ग्राहकांचा विश्वास पूर्वीपेक्षा वेगाने कमी होत आहे. या स्थितीतून बाहेर पाडण्यासाठी धोरणकर्त्यांनी अतिरिक्त गुंतवणूक आणि उत्पादन वाढवण्यावर लक्ष केंद्रित करायला हवं, अशी सूचना बँकेनं केली आहे.